Có bao giờ bạn ngồi hàng giờ trước màn hình máy tính, con trỏ nhấp nháy liên tục mà trong đầu lại chẳng có nổi một ý tưởng nào?
Mình cũng từng vậy. Có những ngày mình gõ hàng nghìn chữ không nghỉ, nhưng cũng có lúc ngồi thừ cả buổi mà chỉ viết được đúng… một câu.
Nếu bạn cũng đang loay hoay trong những “ngày mất cảm hứng”, bài viết này sẽ chia sẻ 7 cách giúp bạn vượt qua và tiếp tục viết ngay cả khi không có “nàng thơ” bên cạnh.
1. Lập kế hoạch rõ ràng
Có một sự thật mà mình phải thừa nhận: khi có deadline dí sau lưng, mình làm việc tập trung và năng suất hơn hẳn. Nhưng khi viết cho chính mình, không deadline, không ai giám sát, thì mình lại dễ “thả phanh” và tự nhủ: “Thôi, để mai viết cũng được.” Và cái “mai” đó… cứ lặp lại hoài.
Thế là mình quyết định tự đặt ra kỷ luật cho bản thân. Ví dụ: chiều thứ Bảy là “giờ vàng” để viết content cho Facebook cá nhân đăng vào tuần tới. Với website, mình lên hẳn một bảng kế hoạch: chủ đề nào, deadline bao lâu, tiến độ ra sao.
Khi có một khung thời gian rõ ràng, mình không còn ngồi chờ “cảm hứng” gõ cửa nữa. Thay vào đó, mình cứ bắt tay vào viết như một phần trong lịch trình, giống như việc ăn cơm hay tập thể dục vậy. Dần dần, việc viết không còn là cuộc chiến với sự trì hoãn, mà trở thành thói quen đều đặn, nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
2. Đọc bài viết của người khác
Có những lúc mình ngồi cả buổi chỉ để cố nghĩ ra ý tưởng, càng nghĩ thì đầu óc lại càng “trống rỗng”. Thay vì ép mình phải sáng tạo ngay lúc đó, mình chọn cách đi “mượn năng lượng” từ người khác: đọc blog, lướt qua vài bài trong các nhóm viết lách, hoặc đơn giản là theo dõi những status chia sẻ cảm xúc của bạn bè.
Điều thú vị là khi đọc những câu chuyện, quan điểm hoặc trải nghiệm của người khác, mình thường thấy có một chút gì đó quen thuộc — như thể chính mình cũng từng trải qua. Và thế là, từ những cảm xúc đồng điệu ấy, một ý tưởng mới lại nảy ra. Nhiều khi mình bắt đầu viết không phải từ một ý tưởng to tát, mà chỉ từ một câu nói, một góc nhìn tình cờ bắt gặp trong bài của ai đó.
Tuy nhiên, mình cũng đặt cho mình một nguyên tắc: chỉ đọc trong khoảng 15–30 phút. Vì nếu không, mình sẽ rất dễ bị cuốn vào “vòng xoáy” lướt hết bài này đến bài khác mà quên mất mục đích ban đầu là tìm cảm hứng để viết.
Khi biết dừng đúng lúc, việc đọc không chỉ giúp mình mở rộng góc nhìn, mà còn như một “công tắc” để bật lại dòng chảy sáng tạo bên trong.
3. Rèn luyện thói quen viết mỗi ngày
Nhiều người nghĩ rằng “luyện viết” nghĩa là phải ngồi hàng giờ trước máy tính, gõ ra một bài dài mấy nghìn chữ. Thật ra, không cần áp lực đến vậy. Viết có thể đơn giản hơn nhiều: một vài dòng ghi chú trong sổ tay, một status ngắn trên Facebook, hay thậm chí chỉ là vài câu trả lời tin nhắn cho bạn bè.
Điều quan trọng không phải là viết bao nhiêu, mà là bạn duy trì được thói quen “chạm” vào chữ mỗi ngày. Cũng giống như việc tập thể dục vậy: bạn không cần nâng tạ nặng ngay từ đầu, chỉ cần khởi động cơ thể thường xuyên thì cơ bắp cũng dần khỏe lên. Viết cũng thế — đó là cơ bắp sáng tạo của bạn.
Nhờ việc viết đều đặn, khi cần viết một bài dài, bạn sẽ không còn cảm giác sợ hãi trước trang giấy trắng nữa. Thay vào đó, ngón tay của bạn sẽ tự nhiên gõ phím, ý tưởng sẽ dễ dàng tuôn ra, bởi bạn đã quen với việc “chạy bộ cùng con chữ” mỗi ngày rồi.
4. Cho phép bản thân được thở
Có những ngày mình viết liên tục đến mức mắt mờ, đầu óc căng như dây đàn, nhìn thấy chữ thôi cũng thấy… ngán ngẩm. Trước đây, mình thường cố gắng ép bản thân phải hoàn thành cho bằng được, nhưng càng gồng thì kết quả lại càng tệ: câu chữ rối rắm, ý tưởng cạn kiệt, mà tâm trạng thì nặng nề.
Rồi mình học cách… buông ra một chút. Thay vì ngồi lì trước màn hình, mình cho phép bản thân dừng lại, hít một hơi thật sâu và làm những việc mình thích: đọc vài chương truyện ngôn tình, xem một bộ phim nhẹ nhàng hay tự thưởng cho mình một ly trà sữa full topping.
Khi nghỉ ngơi đúng lúc, mình nhận ra mình không hề lười biếng. Đó là cách để não bộ và cảm xúc được tái tạo năng lượng. Và thật bất ngờ, sau những khoảng nghỉ ngắn ấy, mình quay lại với chữ nghĩa nhẹ nhàng hơn, ý tưởng cũng “chịu khó” xuất hiện hơn nhiều.
Nói cách khác, viết cũng giống như chạy marathon: bạn không thể chạy mãi mà không dừng để lấy hơi. Chính những nhịp thở xen kẽ mới giúp bạn duy trì sức bền lâu dài.
5. Đọc lại các ghi chú
Bạn có để ý không, nhiều ý tưởng đến với ta rất bất ngờ — có khi lúc đang ngồi trên xe bus, đang đi dạo hay thậm chí là khi chuẩn bị đi ngủ. Nếu không kịp ghi lại, chỉ vài phút sau thôi, ý tưởng đó sẽ biến mất như chưa từng tồn tại.
Thế nên, mình có thói quen mở ngay ứng dụng Notes trên điện thoại, hoặc đơn giản là scribble vài dòng vào Notepad trên máy tính. Không cần câu chữ chỉnh chu, chỉ cần vài gạch đầu dòng đủ để nhắc nhở bản thân sau này.
Và điều thú vị là, mỗi khi cảm thấy bí bách, không nghĩ nổi ra chủ đề gì, mình lại lật lại “kho báu nhỏ” này. Nhiều ý tưởng từng bị bỏ quên bỗng sáng lên dưới một góc nhìn mới, và rồi chúng trở thành những bài viết rất hay ho.
Ghi chú giống như việc bạn gieo hạt mỗi ngày. Có hạt nảy mầm ngay, nhưng cũng có hạt cần thời gian để đợi đúng “mùa”. Việc của bạn chỉ là kiên nhẫn lưu giữ, rồi đến lúc cần, bạn sẽ thấy mình chẳng bao giờ thực sự “cạn” ý tưởng cả.
6. Viết tự do
Có những lúc mình ngồi trước màn hình, biết rõ là cần phải viết nhưng trong đầu lại trống rỗng. Càng cố gắng nghĩ, mọi ý tưởng càng trở nên mờ nhạt. Thay vì tiếp tục gồng mình, mình chọn một cách nhẹ nhàng hơn: mở một trang trắng và viết bất cứ điều gì hiện ra trong đầu.
Không chỉnh sửa. Không phán xét. Không đặt áp lực rằng “nó phải hay”. Chỉ đơn giản là để dòng suy nghĩ tuôn ra thành chữ. Có thể đó là cảm xúc trong ngày, một câu chuyện ngắn ngủi mình vừa chứng kiến, hoặc thậm chí là… sự bực bội vì đang bí ý tưởng.
Điều thú vị là, chính trong lúc viết “vô định” như vậy, mình lại thường tìm thấy những tia sáng bất ngờ. Từ một dòng cảm xúc tưởng chừng vu vơ, mình có thể rẽ sang một ý tưởng mới, mở ra một chủ đề sâu sắc mà lúc đầu mình không hề nghĩ tới.
Với mình, viết tự do giống như việc mở van cho dòng chảy trong đầu được thoát ra. Dù có thể nó chưa phải là tác phẩm hoàn chỉnh, nhưng ít nhất, nó phá vỡ cảm giác bế tắc và đưa mình trở lại nhịp điệu viết lách. Và đôi khi, những đoạn “viết chơi chơi” ấy lại trở thành chất liệu quý giá cho một bài viết thật sự.
7. Thay đổi không gian làm việc
Có những ngày mình ngồi lì trong phòng, nhìn mãi vào bốn bức tường mà đầu óc cứ ì ạch, không sao khởi động được. Lúc ấy, mình hiểu rằng vấn đề không phải ở ý tưởng, mà ở… không gian. Khi môi trường quá quen thuộc, não bộ dễ rơi vào trạng thái nhàm chán và thiếu hứng khởi.
Giải pháp đơn giản là… xách laptop ra ngoài. Một quán cà phê nhỏ với tiếng nhạc du dương, mùi cà phê thơm phức; hay một góc yên tĩnh ở công viên, nơi có gió mát và cây xanh; thậm chí chỉ cần đổi sang ngồi ở ban công hoặc một góc bàn khác trong nhà thôi, cảm hứng viết cũng đã khác hẳn.
Mỗi không gian đều mang lại cho mình một năng lượng mới. Ở quán cà phê, mình thấy mình “chuyên nghiệp” hơn. Ở công viên, ý tưởng đến nhẹ nhàng và trong trẻo hơn. Ngay cả khi thay đổi chỗ ngồi trong chính căn phòng của mình, cái cảm giác tươi mới vẫn đủ để mình thoát khỏi sự trì trệ.
Thay đổi không gian làm việc không chỉ giúp bạn dễ tìm lại cảm hứng, mà còn khiến việc viết trở thành một trải nghiệm thú vị, thay vì một nhiệm vụ khô khan. Và đôi khi, chỉ cần hít một hơi thật sâu trong một bầu không khí khác, bạn đã có thể khởi động lại tinh thần để tiếp tục đồng hành cùng con chữ.
Kết luận
Mất cảm hứng viết là chuyện rất đỗi bình thường. Nhưng thay vì ngồi chờ “nàng thơ” gõ cửa, bạn hoàn toàn có thể chủ động khơi dậy dòng chảy sáng tạo bằng những cách nhỏ nhưng hiệu quả.
Hãy thử áp dụng 1–2 cách trong danh sách này ngay tuần này, và bạn sẽ thấy việc viết không còn phụ thuộc vào cảm hứng nữa, mà trở thành một thói quen bền vững.